Terugblik Project 164

Bandbreedte extensie

door Daniël Schobben (©2004)

Ronald M. Aarts behandelde deze avond in een vogelvlucht het boek "Audio Bandwidth Extension, Application of Psychoacoustics, Signal Processing and Loudspeaker Design" (ISBN 0470 85864 8) waarvan hij samen met Erik Larsen auteur is. Zie ook http://www.dse.nl/~rmaarts/ De lezing vond plaats bij het Philips Natuurkundig Laboratorium te Eindhoven en werd bezocht door ca. 40 man.

In 1998 was er al een AES lezing over digitale signaal processing en bandbreedte extensie. Het werd tijdens het huidige project echter duidelijk dat de techniek niet stil heeft gestaan. Voor de pauze werd er een overzicht gegeven van bandbreedte extensie voor zowel lage als hoge tonen. De verdere voordracht concentreerde zich vooral op bass reproductie. Na een introductie in geluidsreproductie met dynamische luidsprekers werd duidelijk gemaakt waarom het efficient reproduceren van lage tonen met een compacte subwoofer fundamenteel onmogelijk is. Gebruik makende van een combinatie van psycho-akoesstiek en digitale signaal bewerking kan echter toch de illusie gewekt worden dat men naar diep laag luistert met kleine luidsprekers. Ook voor grotere luidsprekers die dieper laag kunnen weergeven dan het laag dat in de muziek aanwezig is kan de weergave indrukwekkender worden gemaakt met behulp van digitale signaal bewerking, hetgeen ook werd gedemonstreerd.

 

Na de pauze werd een volledige nieuwe technologie voorgesteld bestaand uit een pure resonator voor laag weergave gecombineerd met de benodigde signaalbewerking. Deze uitvinding `BaryBass' tart met bovengenoemde de klassieke opvatting dat efficiente laag weergave met een compacte subwoofer onmogelijk is. Voor `BaryBass' blijkt de grootte van het volume van de luidprekerbehuizing zelfs onafhankelijk te zijn van de efficientie van het systeem (!). De reacties uit de zaal waren aanvakelijk sceptisch hetgeen veranderde na de demonstratie van een superplatte 1 liter subwoofer welke op 60 Hz was afgestemd en de zaal vulde met bass. Een levendige interactie met de zaal onstond waarbij een commerciele naam werd geopperd, paralellen met telecommunicatie methoden werden genoemd en verdere verfijningen werden voorgesteld.